สมุฏฺฐานสฺสุทฺทานํ
[257]
อนิจฺจา สพฺเพ สงฺขารา, ทุกฺขานตฺตา จ สงฺขตา;
นิพฺพานญฺเจว ปญฺญตฺติ, อนตฺตา อิติ นิจฺฉยาฯ
พุทฺธจนฺเท อนุปฺปนฺเน, พุทฺธาทิจฺเจ อนุคฺคเต;
เตสํ สภาคธมฺมานํ, นามมตฺตํ น นายติฯ
ทุกฺกรํ วิวิธํ กตฺวา, ปูรยิตฺวาน ปารมี;
อุปฺปชฺชนฺติ มหาวีรา, จกฺขุภูตา สพฺรหฺมเกฯ
เต เทสยนฺติ สทฺธมฺมํ, ทุกฺขหานิํ สุขาวหํ;
องฺคีรโส สกฺยมุนิ, สพฺพภูตานุกมฺปโกฯ
สพฺพสตฺตุตฺตโม สีโห, ปิฏเก ตีณิ เทสยิ;
สุตฺตนฺตมภิธมฺมญฺจ, วินยญฺจ มหาคุณํฯ
เอวํ นียติ สทฺธมฺโม, วินโย ยทิ ติฏฺฐติ;
อุภโต จ วิภงฺคานิ, ขนฺธกา ยา จ มาติกาฯ
มาลา สุตฺตคุเณเนว, ปริวาเรน คนฺถิตา;
ตสฺเสว ปริวารสฺส, สมุฏฺฐานํ นิยโต กตํฯ
สมฺเภทํ นิทานํ จญฺญํ, สุตฺเต ทิสฺสนฺติ อุปริ;
ตสฺมา สิกฺเข ปริวารํ, ธมฺมกาโม สุเปสโลติฯ
เตรสสมุฏฺฐานํ
วิภงฺเค ทฺวีสุ ปญฺญตฺตํ, อุทฺทิสนฺติ อุโปสเถ;
ปวกฺขามิ สมุฏฺฐานํ, ยถาญายํ สุณาถ เมฯ
ปาราชิกํ ยํ ปฐมํ, ทุติยญฺจ ตโต ปรํ;
สญฺจริตฺตานุภาสนญฺจ, อติเรกญฺจ จีวรํฯ
โลมานิ ปทโสธมฺโม, ภูตํ สํวิธาเนน จ;
เถยฺยเทสนโจรี จ, อนนุญฺญาตาย เตรสฯ
เตรเสเต สมุฏฺฐาน นยา, วิญฺญูหิ จินฺติตาฯ
เอเกกสฺมิํ สมุฏฺฐาเน, สทิสา อิธ ทิสฺสเรฯ
1. ปฐมปาราชิกสมุฏฺฐานํ
[258]
เมถุนํ สุกฺกสํสคฺโค, อนิยตา ปฐมิกา;
ปุพฺพูปปริปาจิตา, รโห ภิกฺขุนิยา สหฯ
สโภชเน รโห ทฺเว จ, องฺคุลิ อุทเก หสํ;
ปหาเร อุคฺคิเร เจว, เตปญฺญาสา จ เสขิยาฯ
อธกฺขคามาวสฺสุตา, ตลมฏฺฐญฺจ สุทฺธิกา;
วสฺสํวุฏฺฐา จ โอวาทํ, นานุพนฺเธ ปวตฺตินิํฯ
ฉสตฺตติ อิเม สิกฺขา, กายมานสิกา กตา;
สพฺเพ เอกสมุฏฺฐานา, ปฐมํ ปาราชิกํ ยถาฯ
ปฐมปาราชิกสมุฏฺฐานํ นิฏฺฐิตํฯ
2. ทุติยปาราชิกสมุฏฺฐานํ
[259]
อทินฺนํ วิคฺคหุตฺตริ, ทุฏฺฐุลฺลา อตฺตกามินํ;
อมูลา อญฺญภาคิยา, อนิยตา ทุติยิกาฯ
อจฺฉินฺเท ปริณามเน, มุสา โอมสเปสุณา;
ทุฏฺฐุลฺลา ปถวีขเณ, ภูตํ อญฺญาย อุชฺฌาเปฯ
นิกฺกฑฺฒนํ สิญฺจนญฺจ, อามิสเหตุ ภุตฺตาวี;
เอหิ อนาทริ ภิํสา, อปนิเธ จ ชีวิตํฯ
ชานํ สปฺปาณกํ กมฺมํ, อูนสํวาสนาสนา;
สหธมฺมิกวิเลขา, โมโห อมูลเกน จฯ
กุกฺกุจฺจํ ธมฺมิกํ จีวรํ, ทตฺวา [กุกฺกุจฺจํ ธมฺมิกํ จีวรํ (สี.), กุกฺกุจฺจํ ธมฺมิกํ ทตฺวา (สฺยา.)] ปริณาเมยฺย ปุคฺคเล;
กิํ เต อกาลํ อจฺฉินฺเท, ทุคฺคหี นิรเยน จฯ
คณํ วิภงฺคํ ทุพฺพลํ, กถินาผาสุปสฺสยํ;
อกฺโกสจณฺฑี มจฺฉรี, คพฺภินี จ ปายนฺติยาฯ